Onze vakgebieden

In 2016 speelde de juridische dienst meer dan ooit zijn rol binnen BRUGEL, zowel wat zijn specifieke opdrachten betreft als binnen haar meer transversale opdrachten in ondersteuning van de andere diensten en de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.

Adviesopdracht aan de Regering

BRUGEL heeft een algemene adviesopdracht bij de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de implementatie van een wettelijk kader dat gericht is op een goede werking van de energiemarkt. Deze opdracht is des te strategischer omdat de energiemarkt zeer snel evolueert, met name onder impuls van de Europese Commissie.

In 2016 zette de opvallende evolutie van de elektriciteits- en gasmarkt de Brusselse Hoofdstedelijke Regering aan tot reflectie over een nieuw wettelijk kader. De juridische dienst van BRUGEL heeft als taak ontmoetingen te organiseren met bepaalde spelers op de energiemarkt om inzicht te verwerven in alle technische ontwikkelingen op de markt.

Eind 2016 voltooide de dienst een nota met de essentiële punten die de ontwerpen van nieuwe ordonnanties moeten behandelen. De juridische dienst speelde ook een actieve rol in de voorbereiding van het nieuwe wettelijke kader om BRUGEL de bijkomende bevoegdheid van controle van de waterprijs te geven, met name in de herziening van de waterordonnantie.

Ondersteunende opdracht voor andere diensten

In 2016 droeg de juridische dienst voor bepaalde dossiers bij aan het werk van de dienst belast met de omkadering van de markt en het beheer van de netten. Het ging daarbij onder meer om de “flexibiliteitsmarkt” en de “spoornetten”. De dienst werkte ook samen met de dienst belast met de tariefbevoegdheid om de beslissingen tot afwijzing of aanvaarding van de kosten in het kader van de ex-postcontrole van de tarieven te steunen.

Institutionele expertise

De juridische dienst zorgde ook voor de oplossing van een complexere tariefproblematiek, waarvoor echte institutionele expertise vereist was. De dienst onderwierp de gas- en de elektriciteitsordonnantie aan een gedetailleerd onderzoek om zich ervan te vergewissen dat BRUGEL inderdaad alle vereiste bevoegdheden bezat om te controleren of het tarief van de netbeheerder correct werd doorberekend naar de factuur die de leveranciers aan hun klanten versturen.

Opvolging van het Europees recht

In de loop van 2016 werkte de Europese Commissie aan de invoering van een nieuwe regelgeving voor de toekomstige energiemarkt. Deze denkoefening werd eind 2016 geconcretiseerd in wetteksten, “Winter Package” genoemd.

De juridische dienst van BRUGEL heeft dit project met veel aandacht gevolgd om haar toekomstige beslissingen of acties af te stemmen op het nieuwe Europese perspectief.

Verder werd de Belgische staat recent op het matje geroepen door de Europese Commissie. De Commissie verwijt België een slechte omzetting van de richtlijnen van het derde energiepakket, die sinds 2009 van kracht zijn. In 2016 nam BRUGEL informeel positie en stelde een reeks adviezen op over de aanpassingen die moesten gebeuren aan de Brusselse wetgeving om die aan het Europees recht te conformeren.

Noodleverancier

De procedure van noodleverancier is een voorziening die door de sector werd ingevoerd om een eventueel faillissement van een leverancier op te vangen. Sinds de vrijmaking van de energiemarkt kunnen leveranciers effectief failliet gaan, waarna ze geen energie meer kunnen leveren aan hun klanten. Als dat gebeurt, loopt het evenwicht op het net gevaar. Als regulator moet BRUGEL een noodvoorziening voorstellen in het geval van een faillissement. In 2016 hebben alle regulatoren van het land samengewerkt om een vervangingssysteem op nationaal niveau in te voeren. De onderhandelingen lopen op dit moment nog steeds.

Drie geschillen opgelost

In 2016 kreeg BRUGEL gelijk in drie rechtszaken. In de zaak-Lampiris betwistte de leverancier dat hij alle financiële risico’s verbonden aan de energiefacturatie moest dragen. Volgens het principe van de tariefcascade* is hij degene die alle energiegerelateerde kosten in eenzelfde document factureert. Vanwege deze risico’s vroeg Lampiris aan BRUGEL rekening te houden met de geleverde dienst en het risico op schade. De leverancier achtte de tariefgoedkeuringsbeslissingen van BRUGEL onvoldoende gemotiveerd omdat ze de reële kosten voor de leveranciers niet weerspiegelden. Lampiris stelde dat deze praktijk een belemmering vormde voor de vrijheid van handel en diende een beroep tot nietigverklaring in bij het Hof van Beroep in Brussel. BRUGEL pleitte dat het systeem door de wetgever was ingevoerd en dat het niet aan de regulator is om te oordelen over de juistheid ervan. Het Hof van Beroep gaf BRUGEL gelijk.

De zaak-Lemaire betrof een verzoek tot nietigverklaring voor de Raad van State. De producent had tussen 2010 en 2011 een compensatie** gekregen voor zijn productie-eenheid voor groene stroom van 12 kVA. Hij beschouwde de weigering om dezelfde compensatie voor de volgende jaren toe te kennen als oneerlijk. De heer Lemaire sprak van schending van zijn vertrouwen in de wet en vocht het principe van terugwerkende kracht aan. BRUGEL stelde dat de tussen 2010 en 2011 door SIBELGA toegekende compensatie voortvloeide uit een juridische leemte en dat er geen wettelijk kader was dat het recht op deze compensatie bevestigde. De Raad van State volgde de redenering van BRUGEL.

In een gelijkaardige zaak, de zaak-Strik, verwierp de Raad van State het verzoek wegens gebrek aan belang.

* In het tariefcascadesysteem factureert de leverancier via één enkele factuur de taksen, heffingen, belastingen en distributie- en transporttarieven aan de eindverbruiker.
** Compensatie is het verkregen saldo wanneer de op het net geïnjecteerde groene stroom en de verbruikte elektriciteit bij elkaar worden opgeteld. Van 2012 tot 2018 goldt deze compensatie alleen voor eenheden van 5kVA of minder.